KORONABIRUSA
Gomendioak eta informazioa
Covid-19 ri buruz
kasu eguneratuak 2021eko OTSAILAREN 1ean
“Espainian 2,74 milioi kasu diagnostikatu dira
eta Euskadin 132 768″
GOMENDIOAK FQ EUSKADI COVID19
Nutrizio arloko aholkuak
Covid-19 aroa: Nutrizio Gomendioak
Eider FQ Euskadiko nutrizionista eta espezialistaren zenbait aholku konfinamendu-egun hauek hobekien eramateko. Arreta jarri eta ariketa fisikoarekin konbinatu.
Eskerrik asko Eider!
Zingilaren erabilera
Covid-19 aroa: Zingiluak
Hona hemen beste bideo bat zenbait aholku fisioterapeutikorekin. Beak zingilaren garrantziaz eta bere erabilera partikularraz hitz egin digu. Animo! Oso gutxi geratzen da eta!
Mila esker Bea!
Musukoen erabilera
Covid-19 aroa: Musukoen erabilera egokia
Musukoak ezinbesteko tresnak bihurtu dira. Amaia farmazialaria da, eta prebentzio-neurri horri buruzko zalantza guztiak argitzen dizkigu. Animo guztioi!
Eskerrik asko, Amaia!
ARIKETA FISIKOA
Covid-19 aroa: etxean egiteko oinarrizko entrenamendua
Idoia, Arabako fisioterapeutak, bideo bat bidali digu oinarrizko entrenamendu bat erakusten. Animo asko konfinamentu-aste hauetan, gutxiago falta da eta!
Eskerrik asko, Idoia!
psikologoaren gomendioak
Covid-19 aroa: Ianireren gomendioak, FK Euskadiren psikologoa
Gero eta gehiago dira Euskadiko Fibrosi Kistiko Elkarteko profesionalak aste hauetarako aholkuak bidaltzen dizkigutenak. Ianire psikologoak gomendio batzuk eman dizkigu konfinamendu-aste hauek ikuspegi emozional batetik ahalik eta hobekien eramateko.
Eskerrik asko Ianire!
Fisioterapeutako gomendioak
Covid-19 gomendioak: Glotis irekiko jariakinak drainatzeko tekniketarako gomendioak.
Euskadiko Fibrosi Kistiko Elkarteak konfinamendu-aste hauek atzegindu nahi zaituzte.
Horregatik, Iboneren bideo bat ekarri dizuegu, gure fisioterapeutetako bat. Zenbait gomendio emango dizkigu tratamendua hobetzen jarraitzeko eta egoera hau ahalik eta hobekien pasatzeko.
koronabiruseko informazioa
Ziur azken aste hauetan asko entzun duzuela koronabirusari buruz, ia minutuko informazioa komunikabide guztietan emandakoa.
Koronabirus berriak eragindako infekzioari (COVID-19) eta Europan berretsitako kasuei dagokienez, Fibrosi Kistikoaren Espainiako Elkarteak (SEFQ) jakinarazpen hau egin du:
Gaur egun, gaixo gutxi daude Espainian gaixotasuna transmititzen dutenak eta prebentziorako neurri bereziren bat justifikatzen dutenak, gomendio orokorretatik haratago:
- Eskuak garbitzea
- Ez ukitu arnas sintomak dituzten pertsonak
- Ez da komeni musukoak sistematikoki erabiltzea
- Ez da baztertzen egoera hori etorkizun hurbilean alda daitekeenik
Orain arte koronabirus berriak eragindako arnas infekzioari buruzko datu klinikoek (COVID-19) adierazten dute infekzioaren portaera urtaroko gripearen antzekoa izan daitekeela. Hala ere, infekzioa sortzen ari denez, datu kliniko eta epidemiologikoak etengabe eguneratzen dira.
Arnas tantatxoen bidez, kontaktu zuzenez edo objektu kutsatuen bidez transmititzen da. Ez dakigu airez ere.
Beraz, kutsagarria da eta, oro har, eritasun arina eragiten du, eta heriotza kasuak adineko pertsonengan edo eritasun ahultzailea dutenengan kontzentratzen dira.
Orain arte, osasun-agintariek unean-unean eman dute epidemiaren aurrerapenaren berri, eta gure lurraldean gerta daitezkeen kasuak tratatzeko protokolo egokiak dituzte, bai eta epidemiari eusteko beharrezko neurriak ere, behar izanez gero. Ez dago herritarrei ematen zaien informazioaz fidatzeko arrazoirik.
Fibrosi kistikoa duten pazienteak, batez ere arnas asaldura handia dutenak, edozein arnas infekzioren ondorioz konplikazioak izateko arrisku handiagoa duten pertsonak dira, ez bakarrik koronabirus berriaren ondorioz (COVID-19); beraz, arreta handiz jokatu behar dute, urtaroko gripearen antzeko beste arnas infekzio batzuekin egiten duten bezalaxe.
COVID-19 komunitatearen galderak eta erantzunak
Amerikako Fibrosi Kistikoari buruzko Fundazioak ohiko galderak prestatu ditu FQ komunitateak koronabirus-agerraldiari buruz (COVID-19) entzun dituen kezka nagusiak jorratzeko. Horien artean, CDCen informazioa dago, azpiko osasun-baldintzak dituzten pertsonentzako arriskuari buruzkoa, bai eta bere burua eta fibrosiz bizi diren izaki maiteak babesteko egin ditzakeen urratsei buruzkoa ere.
FK duten pertsonek Covid-19 kutsatzeko arrisku handiagoa dute?
- Frogatuta dago azpian osasun-arazoak dituzten pertsonek, biriketako gaixotasuna barne, COVID-19 gaixotasun larria izateko arrisku handiagoa dutela.
- CDCek arrisku gehien duten pertsonentzako jarraibideak eman dituzte, hala nola bilera ugari saihestea eta etxean ahalik eta gehien gelditzea.
- CDCek COVID-19 programarako prestatzea eta babestea gomendatzen dute, hau eginez: Quédese en casa ahalik eta gehien.
- Etxean denbora luzez egon behar baduzu, ziurta ezazu hainbat astez sendagaiak eta hornidurak eskuratu ahal izango dituzula.
- Jendaurrera ateratzean, gaixorik dauden beste pertsonengandik urrun egon, mugatu hurbileko kontaktua eta garbitu eskuak maiz.
- Ez egin luzaroan izaten diren bilera handirik, hala nola ezkontzak eta hiletak.
- Saihestu jendetza.
- Saihestu gurutzaldi-bidaiak eta funtsezkoak ez diren aire-bidaiak. (CDCen bidaia-osasuneko abisuen berri izan).
- FK gaixotasun konplexua dela eta gaixotasun hori duen pertsona bakoitzari modu desberdinean eragiten diola aintzat hartuta, gomendatzen dizugu zuzenean hitz egitea zure laguntza medikoko taldearekin, zure osasun pertsonalari eta arrisku-faktoreei buruzko galdera espezifikoak eginez, eta CDCen web orria bisitatzen jarraitzea, jarraibide osoak eta informazio eguneratua lortzeko.
Zer neurri hartu behar dituzte COVE 19rekin lotutako FQ duten pertsonek? Ba al dago ezer eskuak garbitzeaz gain nire familia babesteko?
FK duten pertsonek eta haien inguruko pertsonek neurriak hartzen jarraitu behar dute osasuntsu egoteko.
Eguneroko germenak saihesteko gomendioez gain, COVID-19rako prestatzeko aholkuak eman dituzte CDCek. Gomendioen zerrenda osoa hemen aurki daiteke HEMEN .
Segurua da niretzat / FK duen pertsonarentzat lanera edo eskolara joatea?
- Une berezia da hau, eta estrategiak berriz planteatu behar dira. CDCek zure eta beste pertsona batzuen artean distantzia jartzeko neurri osagarriak hartzea gomendatzen dute, etxean ahalik eta gehien gelditzea eta jendetza saihestea barne, bereziki gaizki aireztatutako eremuetan.
- Hitz egin zure arreta-taldearekin eta eskolako zuzendaritzarekin urrutiko ikaskuntza edo ikasleentzako urruneko aukerak aztertzeko.
- FK duten helduak urrunetik lan egitera animatzen dira, ahal den guztietan. Urrutitik egin ezin diren lanetarako, hitz egin zure arreta-taldearekin eta aztertu zure enplegu-emailearekin izan daitezkeen aukerak.
- Onartzen dugu gizabanako bakoitzaren inguruabarrak bakarrak direla. Zure arrisku-faktore pertsonalei buruzko galderak zure arreta-taldeari egin behar dizkiozu, eta hark lagundu diezazuke neurri osagarriak hartu behar dituzun zehazten.
Segurua da niretzat / FK duen senidearentzat bidaiatzea?
COVID-19 prestatzeko eta prebenitzeko CDCen jarraibideen arabera, arren gomendatzen dugu FK duten pertsonek une honetan planifikatutako bidaiak berriro programatzea. CDCek gomendatzen dute COVID-19 arrisku handiena duten pertsonek hegazkinez eta gurutzaontziz ez bidaiatzea.
Guk une honetan herrialdetik kanpo ez bidaiatzea gomendatzen dugu.
Kontsultatu CDC eta Johns Hopkins-en mapak, eragindako eremuei buruzko informazio berriena lortzeko.
Segurua da niretzat / nire senidearentzat klinikara joaten jarraitu nahi du?
-
FK duten pertsonek eguneroko zainketako erregimen erregularrei eutsi behar diete.
-
Hitz egin zure arreta-taldearekin eguneroko bisitak klinikara atzeratzeko aukerei buruz, COVID-19 zure komunitatean zabaltzen ari den bitartean.
-
Arreta-zentro batzuek urrutiko bisitak eskaintzen dituzte arreta-zentroetan ohiko hitzorduetarako. Galdetu zure arreta-taldeari aukera hori den ikusteko.
-
Kontsultatu CDC eta Johns Hopkins-en mapak, eragindako eremuei buruzko informazio berriena lortzeko.
Sendagaiak edo hornidurak biltegiratu behar ditut?
-
CDCek gomendatzen dute zenbait astetarako sendagaiak eta hornidurak eskuratzeko aukera izatea, etxean denbora luzez egon behar izanez gero.
-
Gaur egun ez dakigu COVID-19K eragindako FKrako sendagai-urritasunik dagoenik.
-
Elikagaien eta Medikamentuen Administrazioaren (FDA) sendagaien eta horniduren eskasia aktiboki monitorizatzen ari gara, eta oso erabiliak diren FKrako sendagai askoren fabrikatzaileekin harremanetan gaude.
Musukoak erabiltzeak kutsatzea eragotziko du?
-
FK duten pertsonek Ipar Amerikako Fibrosi Kistikoaren Fundazioaren infekzioak prebenitzeko eta kontrolatzeko jarraibideei jarraitu behar diete. Fundazio horrek gomendatzen du FK duten pertsonek kirurgia-maskara bat erabiltzea osasun-laguntzako inguruneetan, FK germenek eragindako infekzio gurutzatuaren arriskua murrizteko.
-
COVID-19 agerraldian, CDCek aurpegi-maskara bat erabiltzea gomendatzen dute gaixorik badago eta beste pertsonengandik hurbil badago. CDCen arabera, ez da maskararik erabili behar gaixorik ez badago, salbu eta gaixorik dagoen norbait zaintzen ari bada eta aurpegi-maskara erabili ezin badu.
-
Ongi doitutako N95 musukoek COVID-19 birusaren transmisioa prebenitzen lagun dezakete, eta gaur egun CDCek N95 maskarak gomendatzen dituzte osasun-langileentzat. Horrez gain, CDCek gomendatu dute osasun-langileek musukoa kirurgikoak erabil ditzatela N95 musukoaren ordez, N95 musukoaren eskasia duten instalazioetan, egoera jakin batzuetan.
Nola egin dezaket COVID-19 proba?
-
CDCek gomendatzen dute COVID-19 sintomak dituzten pertsonak aztertzea. COVID-19 sintomak badituzu (sukarra, eztula, aire falta), esaiozu medikuari. Probako kit-en hornidura gaur egun mugatua denez, eremu askok ospitalizazioa behar duten pertsonak edo gaixotzen diren osasun-langileak bakarrik ebaluatzen dituzte.
-
Gerta litekeena da sintomarik izan ez baina COVID-19 eskuratzeko kezka duten pertsonek une horretan bertan egitea proba. Zure medikuak proba bat egiteko gomendatu diezazuke, eta CDCek gomendatzen dute medikuek tokiko eta estatuko osasun-sailekin lan egitea probak osasun publikoko laborategien bidez koordinatzeko.
COVID-19 arrisku handiagoa daukat transplante bat izan nuelako?
-
Ez dakigu transplantatutako pertsonen artean covi-19ri buruzko informaziorik. Organoen errefusa saihesteko immunitate-sistema ezabatzen duten sendagaiak hartzen dituztenez, transplantea egin dioten pertsonek kontuz ibili behar dute COVID-19 ez harrapatzeko.
-
Hitz egin zure transplante-taldearekin CDCek publiko orokorrari gomendatzen diotenetik haratago har ditzakezun neurriei buruz.
Egoera horrek antsietate handia eragin du nire eta nire familian. Zer egin dezaket?
-
FK duten pertsona askok antsietatea izaten dute covid-19ri buruzko ziurgabetasun guztiarengatik, bereziki arrisku handiagoa dutelako. CDCek informazioa ematen dute covi-19ren agerraldiak eragindako beldurrari eta antsietateari aurre nola egin jakiteko, eta FKren Estatu Batuetako Fundazioak antsietateari eta FKari buruzko baliabideak garatu ditu.